Cryotechniek                                                                                                                         <laatst bijgewerkt:  2020-12-06>
In het kort:  
Cryotechniek is de techniek van extreme koude, tot aan het absolute nulpunt toe, -273 °C.
Er worden soms audio componenten (vooral kabels) aangeboden die een Cryo behandeling (zouden) hebben ondergaan en daardoor beter (zouden) klinken.
Dit is altijd complete onzin. De technische verhalen die daarbij opgedist worden zijn pseudo-wetenschappelijke prietpraat.
Het is zelfs te betwijfelen of de geclaimde behandeling wel heeft plaatsgevonen, dat is achteraf n.l. niet vast te stellen.     
Verwante onderwerpen:  
Gekke dingen.  
De Cryo-techniek heeft betrekking op het opwekken van, en het omgaan met extreme koude. 
We spreken doorgaans van cryo-techniek als het om temperaturen gaat onder ca. -100ēC.

Een paar weetjes:
Het absolute nulpunt ligt op ca. -273.15 ēC. Dat is de laagste temperatuur die in de natuur kan bestaan. Op aarde is die temperatuur in wetenschappelijke laboratoria benaderd tot op enkele miljoensten van een graad. In de ruimte tussen de sterrenstelsels is het ca. 4ēC warmer.
In 1908 heeft Heike Kamerlingh Onnes in Leiden als eerste het helium vloeibaar gemaakt. Daarvoor is een temperatuur van minder dan 4ēC nodig. Leiden gold geruime tijd als het koudste plekje ter aarde.

We spreken ook wel over Kelvin-temperaturen. De temperatuurschaal van Kelvin begint bij het absolute nulpunt en kent derhalve geen negatieve waarden. De Kelvin-schaal heeft verder dezelfde afstand tussen de graden als de Celcius-schaal. 0ēC is dus 273.15K. Let op! Als we een temperatuur opgeven in Kelvin dan gebruiken we niet het graden teken ( ē ). De Kelvin (K) is de SI - grond-eenheid voor temperatuur.

Kooldioxide, eng: Carbondioxide, CO2 , wordt bij -78ēC vast. CO2 kent geen vloeibare toestand bij atmosferische druk. Vast CO2 is in de handel verkrijgbaar als droogijs en heeft een temperatuur omstreeks -78ēC. Het wordt nog al eens gebruikt om elektronische en andere spullen te testen bij temperaturen beneden -30ēC, want dat bereik je niet gemakkelijk met een goedkope conventionele compressor-vrieskast. Droogijs is relatief goedkoop.

Zuurstof, eng: Oxigen, O2, het voor de levende natuur zo belangrijke bestanddeel van de atmosfeer wordt bij 90.2 K, dat is -182.95ēC vloeibaar. Vloeibare zuurstof wordt o.m. gebruikt in de raket-techniek. Weer op kamertemperatuur vindt het als zeer zuivere zuurstof tal van toepassingen, o.m. bij de beademing van patiënten in een ziekenhuis.

Stikstof, N2, het overgrote deel van de aardse atmosfeer (bijna 80%), wordt vloeibaar bij 77.4 K, dat is -195.75 ēC. Vloeibare stikstof wordt veelvuldig gebruikt in de industrie, ziekenhuizen en wetenschappelijk instituten voor het bereiken van een lekker lage temperatuur. Op kamertemperatuur gebracht vormt deze stikstof een alternatief voor perslucht (bevat geen vocht en geen olie, zoals gewone perslucht) en als beschermende atmosfeer voor voedselverpakkingen. Stikstof wordt ook gebruikt om menselijke organen, sperma, eicellen en soms gehele menselijke lichamen in te vriezen. Het ontdooien ervan gaat doorgaans goed, alleen is het nog niet gelukt om ingevroren complete lichamen weer tot leven te wekken.  

Bij nog lagere temperaturen worden andere bestanddelen van de lucht vloeibaar, zoals bijv. het edelgas Helium (He) bij 4.2 K. 
Vloeibaar Helium wordt o.m. gebruikt in z.g. supergeleidende magneten (eigenlijk supergeleidende spoelen waarin de elektrische stroom blijft rondlopen, omdat de Ohmse weerstand echt helemaal nul is geworden)  Belangrijke toepassingen: de magneten van een MRI apparaat waarmee medische onderzoeken worden gedaan en die in deeltjesversnellers zoals die bij Cern.

Audio toepassing:  
Er worden hier en daar kabels en misschien nog wel andere spullen aangeboden die een "cryogene" of "cryostatische" behandeling (zouden) hebben ondergaan en daardoor beter zouden presteren.
Dat is complete onzin en bedrog. Het gaat meestal om kabels, en die hebben sowieso al geen invloed op de geluidsweergave, laat staan dat daar nog iets aan veranderd zou worden door een keertje afkoelen (meestal met vloeibare stikstof, want dat is de goedkoopste methode), als het al echt gedaan is.



.