In het kort:
De hieronder genoemde pagina's zijn met diens toestemming overgenomen van P.Quené
Verwante onderwerpen:
AD en DA conversie, Jitter, Vinyl-Platenspeler
De werking van de CD speler
Hij heeft getracht een relatief eenvoudige beschrijving te maken over het wel en wee van de cd speler en compact disk.
Hij is uitgegaan van de tweede generatie cd spelers en heeft het dus niet over één bitters en nieuwe technieken. Dit is echter de basis om deze nieuwe technieken te begrijpen.
Er is een apart hoofdstuk over Analoog > Digitaal en Digitaal > Analoog omzetting waarin o.m. iets over de 1-bit conversie technieken staat.
Ook over CD-spelers wordt er in Hifi-land flink wat onzin beweerd.
Een wijdverspreid misverstand is dat een CD-speler zwaar en stevig geconstrueerd moet zijn en ook erg stabiel en trillingsvrij opgesteld moet worden.
Dit zijn gedachten die klakkeloos overgenomen zijn van de vinyl- platenspeler waarbij dat min-of-meer terecht is. Trillingen van buitenaf vertalen zich daar zonder meer naar een zelfde soort (bij)geluiden in de luidsprekers.
Het CD-systeem is echter in hoge mate ongevoelig voor trillingen van buitenaf. Pas bij ernstige trillingen wordt de weergave onderbroken of stopt het volledig. Er is geen directe relatie tussen frequenties van mechanische trillingen en een evt. resultaat in de luidsprekers.
Denk maar eens aan de mobiele speler in de kofferbak van de "boom car" die geen spoortje overslaat en aan het stofzuigergeluid van de 48-speed CD-speler in je PC die geen enkel bitje fout weergeeft. (Ja, bij de CD-RW is er een extra laag foutencorrectie, maar daar telt dan ook echt elk bitje)
Voor een wat gedetailleerdere beschouwing kijken we eens naar wat het servo mechanisme onder normale omstandigheden te verwerken krijgt:
De spoorafstand bij een CD is 1.6 micron, oftewel zo'n 625 sporen per millimeter.
Het is onmogelijk om wereldwijd te garanderen dat platen en spelers nauwkeuriger op elkaar passen dan zo'n 0.1 mm (*), dus het servo-systeem moet een slingering (radiale error) van tenminste 60 spoorbreedtes zonder het minste probleem kunnen volgen. Voor de vlakheid van de plaat (focus error) geldt een nog veel ruimere tolerantie (**), want de plaat kan gemakkelijk meer dan een paar tienden wippen.
Een servo systeem dat dit kan volgen kan ook die minieme trillingen die een CD-speler thuis in het audio rek ervaart er zonder enig probleem bij hebben.
De foutcorrectie in het CD-systeem treedt in werking voor relatief kleine gebiedjes (handvol microns) waar materiaal defecten en wat grote stofjes de lichtstraal tijdelijk onderbreken.
De meeste fouten worden perfect gerepareerd, dankzij de Reed Solomon codering.
(*) Dit is een conservatieve schatting; ik heb geen toegang tot het "red book" waar dit ongetwijfeld gespecifieerd is.
(**) De nauwkeurigheids eis voor de focus-servo ligt tenminste in de zelfde orde van grootte als die voor de radiale error. Het focusserende objectief heeft een relatieve opening van 0.8 of beter (voor de fotografen onder ons: het diafragma getal. Bij bij zo'n grote opening heb je een heel kleine scherpte diepte, en die is nodig om te voorkomen dat kleine stofdeeltjes op de plaat oppervlakte scherp afgebeeld worden en de weergave kunnen verstoren)
Dan was er iemand die me wees op een artikel in het blad Stereophile over de jitter in het digitale signaal van CD-spelers ("transports") naar externe D/A converters. Alhoewel dit alles te maken heeft met CD-spelers heb ik de link en mijn commentaar erop in mijn hoofdstuk over jitter verwerkt.